دوچرخه سواران خوش اخلاقترین رانندگان جامعه

سوار بر دوچرخه – سوار بر زندگی
(قسمت اول)

نویسنده: آلن پطروسیان
مسئول دوچرخه سواری همگانی کشور

در این مقاله سعی گردیده در مقایسه دوچرخه سواران با خودرو سواران به تاثیرات ورزشی با رویکرد روحی روانی فردی تا اجتماعی این دو وسیله نقلیه پرداخته شود تا با استناد به منابع علمی مقاله بسیاری از شهروندانی که جویای زندگی ای شادتر و موفق تر هستند از راه حلی ساده و البته هوشمندانه ای بنام دوچرخه استفاده نمایند.
در دهه های اخیر اکثر فعالیت ها ماشینی شده و فعالیتهای بدنی نیز به طرز ناگواری کاهش یافته که خود نیز موجب عواقبی ناگوارتر گردیده است. در چنین شرایطی وسیله ای که بتواند ضمن بالا بردن تحرک جسمی و ذهنی انسان را طی زمانی مناسب به مقصد برساند بی شک از ارزش بیشتری بهرهمند میگردد.
مدتیست در کنار این دغدغه ها، دغدغه ای عظیم پدید آمده ، دغدغه ای محیط زیستی نسبت به فعالیت های رو به رشد ماشینی ، صنعتی و همچنین توسعه بی رویه شهری که نه تنها در کل سیاره زمین بالا گرفته بلکه در کشور ما نیز به شکل گسترده ای وضیعت بحرانی خود را آشکار نموده است. تا حدی که این دغدغه ها از طبیعت و مناطق بکر جای خود را با شدت و سرعت عجیبی به خطرات رو به رشد سلامتی و محیط زیستی شهری ، اجتماعی و حتی اقتصادی کشور داده اند.
خطراتی که انواع آن به دست خود بشر رقم خورده و حال گریبان گیر خود بشریت و بخصوص شهر نشینان گردیده است. بعنوان مثال مصرف بی رویه سوخت های فسیلی موجب تقلیل منابع زیر زمینی گردیده و باعث توسعه گازهای سمی بواسطه انواع صنایع و وسایل نقلیه آلاینده شده که خود در کیفیت آب و هوای شهر ها تاثیری بسیار منفی گذاشته است. شهرسازی بی رویهء خودرو محور خود موجب افزایش استفاده از خودرو گردیده و همچنین عدم استفاده از وسایل نقلیه دوستدار سلامت و محیط زیست همچون دوچرخه و درکنار آن عدم تامین زیرساخت شهری مربوطه بر غنای این معضلات افزون نموده.
در کنار این معضلات عدم تحرک در جابجایی های مدرن و انجام کارهای روزمره در کم تحرک ترین روشهای امروزی (بوسیله خودرو) تسریع بخش بروز انواع امراض روحی و روانی و همچنین چاقی مفرط ، پوکی استخوان ، سرطان ، دیابت و هزاران درد و مرض دیگر گردیده است.
مکررا تاکید میگردد یکی از اصلیترین عوامل سخت افزاری دهه های اخیر این معظلات استفاده بی رویه از وسایل نقلیه موتوری شخصی بوده که اکثرا شهروندان در کوتاهترین مسافت ها هم برای انجام کارهای خود از آن استفاده می نمایند.
در میان تمامی این دغدغه ها و معضلات گوناگون، وسیله نقلیه ارزشمندی به دور از آسیب های توصیف شده بنام دوچرخه بسیار کارآمد است.
دوچرخه وسیله ای ساده ، سبک ، کم حجم و انفرادی است که هم برای رفت و آمدی سریعتر (بواسطهء گذر از ترافیک) و هم به منظور تفریح و ورزش کاربردی ساده اما گسترده ای دارد که مهمتر از هرچیز دارای مزایایی همچون دوستی با سلامت ، محیط زیست و اقتصاد فردی و اجتماعی در شرایط ناپایدار زندگی مدرن و تجملاتی امروزی میباشد.

معایب انجام کارهای روزمره با خودرو:

زمانیکه یک شهروند از واپسین لحظات روز برای دسترسی به مقاصد روزمرهء خود در پشت فرمان خودرو و یا حتی بعنوان دیگر سرنشینان در یک جابجایی بسیار کم تحرک قرار میگیرد ، این جابجایی غیر پویای فیزیکی، تحرک ذهنی را هم به حداقل میزان ممکن میرساند، آنهم دقیقا دقایقی از روز که هر فرد نیازمند مرور و قوت بخشیدن به برنامه های روزمره خویش میباشد ، حال اگر این شهروند همچون روال همیشگی این دوران وارد انبوهی از خودرو و ترافیک گردد و از این جابجایی بی تحرک فیزیکی و ذهنی وارد بی تحرکی بصری هم شود، بی شک تحرک کند ذهن به یکباره نه تنها چندین برابر افت میکند بلکه کم کم تفکرات منفی نیز به سراغش می آید. سپس با ادامه و شدت یافتن این حالت و اضافه شدن عاملی چندم به نام آلودگی آلودگی صوتی وضعیت را بدتر و بدتر کرده که خود موجب پدیدار شدن عصبانیت و پرخاشگری نیز میگردد که در این شرایط فقط کافیست راننده ای دیگر ذره ای در محدودهء شهروند نوعی تعارض کند تا موجب بروز رفتارهای ناخواسته ای همچون درگیری های لفظی و حتی فیزیکی گردد…!!

فواید انجام کارهای روزمره با دوچرخه:

صراحتا مشهود است که دوچرخه سواران تنها راکبین وسایل نقلیه بشمار میروند که با رسیدن به یکدیگر (چه آشنا و چه غریبه) به هم روی خوش نشان داده ، درود میفرستند ، کاملا در تضاد رفتار خودرو سواران به یکدیگر مهر می ورزند و به یکدیگر راه عبور میدهند و کافیست فقط یکی از آنها به هر دلیل فنی یا فردی به کنار خیابان بایستد تا فورا با کمک دیگر دوچرخه سواران و حتی شهروندان غیر دوچرخه سوار از روی ماهیت دوست داشتنی این وسیله نقلیه روبرو گردد.
بدون شک چنین مسافرین درون شهری خوشرو و خوش برخوردی قطعا در حین رکاب زدن برای دسترسی به مقاصد روزمرهء خود از داشتن تفکری مثبت برخوردار بوده و به دلیل تحرک مداوم بدنی از تحرک ذهنی بیشتری بهرهمند میباشند که این عامل خود میتواند موجب ارتقا موفقیت هر فرد در کارهای روزمره و در مجموع موفقیت شغلی و زندگی چنین شهروندانی گردد.
حال فرض نماییم اگر درصد نسبتا بیشتری از شهروندان به این سبک از زندگی (زندگی دوچرخه سوارانه) روی آورند ، آیا شهرها و نهایتا کشوری پویاتر و موفق تر نخواهیم داشت ؟؟؟!
قطعا پاسخ چنین سوالی البته با کمی تردید ((بلی)) است ، آنهم تردیدی فقط به دلیل آلودگی هوا (نشات یافته از گسترش بی رویه سطوح خدمات و معابر خودرو) ، عدم وجود زیرساخت و خدمات کافی شهری همچون مسیرهای مستقل و اشتراکی ایمن دوچرخه و فقدان قوانین مشترک دوچرخه سواری با دیگر وسایل نقلیهء موتوری..!!
قاعدتا بخشی از جمعیت شهروندان جامعه را مسئولین شهری ، استانی و کشوری نیز تشکیل میدهند که یا تا به این لحظه به این سبک از زندگی پیوسته اند و یا در آینده خواهند پیوست که نتیجتا و قطعا با پیوستن شان به زندگی دوچرخه سوارانه سطح کیفیت روحی و توان مدیریتی شان نیز ارتقا خواهد یافت که در نتیجه برنامه ریزی مطلوب تر و موفق تری برای امور مسئولیتی خویش ارائه خواهند کرد که بی شک با چنین پیشرفتی توجه خود را نسبت به شعار الهام بخش ( سوار بر دوچرخه – سوار بر زندگی ) بیشتر خواهند نمود تا در احیاء ، نگهداری و توسعه زیرساخت حمل و نقل غیر موتوری کشور با رویکرد خدمات شهری و اجتماعی مطلوب برای زادگاه خویش در منصب مدیرانی مفید ، ( دیگرخواه ) و با مسئولیت بشمار آیند.

تاثیرات روحی روانی دوچرخه سواری از منظر فیزیولوژی ورزشی

بر کسی پوشیده نیست که یکی از تأثیرات ورزش، رهایی از افسردگی است.
اما چگونه؟!
با ورزش هوازی و مداوم میزان و ترشح هورمونی به نام«اندروفین» «Endrophine» بالا میرود که خود نیز باعث تغییرات خلق و خوی ما می‌شود.
این هورمون که مربوط به بافت عصبی است پس از ورزش توسط «هیپوتالاموس» ساخته می‌شود و به کمک «هیپوفیز» به جریان خون وارد می‌شود. «اندروفین» وارد اعصاب انتقال دهنده درد به مغز می‌شود و پس از آن به گیرنده‌های «تسکین دهنده درد» در «نرون» متصل میگردد. این گیرنده‌ها مثل گیرنده‌هایی است که داروهایی چون «مورفین» به آن اتصال پیدا می‌کنند. «اندروفین» با تأثیر بر روی «گیرنده‌های عصبی» مانع آزاد شدن مولکول‌های پیام رسان عصبی و استرس زا از پایانه عصب می‌شود.
بدین ترتیب از طریق ورزشهای هوازی و مداومی همچون دوچرخه سواری هیچ پیام درد یا استرسی به مغز نمی‌رسد و به همین دلیل این هورمون را بی‌حس کننده و تخفیف دهنده درد و ناراحتی می‌دانند.
همین اثر اندروفین به بدن باعث حس خوشحالی و نشاط در فرد می‌شود، در حالی که درد را نیز کاهش می‌دهد و فشارهای عصبی را کم می‌کند و باعث تخلیه تنش از طریق عملی مثبت که آنهم ورزش میباشد می‌شود. به همین دلیل است که اندروفین حاصل از ورزش را مسکّن طبیعی بدن می‌نامند.

چگونه ورزش کردن باعث آزاد سازی «اندروفین» می‌شود؟

اندروفین شامل ۴ نوع آلفا- بتا- سیگما و گاما است. در زمان ورزش کردن سطح بتا اندروفین خون در بالاترین میزان خود قرار می‌گیرد و در زمان انجام حرکات سریع و پیوسته بیش از ۳۰ دقیقه ، تا پنج برابر نسبت به زمان استراحت افزایش پیدا می‌کند، البته نسبت از شخصی به شخص دیگر با توجه به میزان استمرار او در ورزش فرق می‌کند.
جالب اینکه اکثر دوچرخه سواران به فلفل علاقمند هستند. روابط جنسی، ورزش و حتی فلفل تند باعث ایجاد سرخوشی یا همان اندروفین در ما می شود.
هر چه بیشتر تمرین داشته باشید و حرکات ورزشی‌ منظم‌تر و مرتب‌تر باشد، بدن به طور طبیعی در مقابل این ماده مقاومت بیشتری نشان می‌دهد و اینجاست که باید برای رسیدن به آن خوشحالی و نشاط شدت تمرینات را بالا برد تا بدن بتواند همان میزان «اندروفین» را تولید کند.
خود این عامل نیاز به افزایش اندروفین که باعث پیشرفت ورزشی هم میگردد به نوعی از آن بعنوان اعتیاد به ورزش هم یاد میگردد که باعث تشنگی بیشتر به ورزش و پیشرفت در آن میگردد که از اینرو اکثر شهروندانی که به استفاده از دوچرخه به کارهای روزمره میپردازند بعد از مدتی به دوچرخه سواری آخر هفته در مناطق طبیعی و مسافت های طولانی ترغیب میگردند که همین امر سبب تشویق دیگر اهالی خانواده و دوستانشان به همراهی در این نوع از اعتیاد که دوچرخه سواری نام دارد میگردد و در نتیجه خانوادهء دوچرخه سواری هر فرد بزرگ و بزرگتر میگردد.
تا باشد چنین دوستان نابابی در جامعه برای تشویق به اعتیاد ورزش و استفاده از دوچرخه بعنوان وسیله نقلیه ای دوستدار سلامت و محیط زیست برای انجام کارهای روزمره.